Ly hôn khi chưa đủ tuổi là vấn đề pháp lý khá phức tạp, bởi nó liên quan đến việc xác định tính hợp pháp của hôn nhân. Trong thực tế, nhiều cặp đôi tổ chức cưới khi chưa đủ tuổi theo quy định, nhưng sau đó muốn chấm dứt quan hệ hôn nhân và thắc mắc liệu Tòa án có thụ lý đơn ly hôn hay không. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ căn cứ pháp lý, quy trình xử lý và ví dụ minh họa cụ thể.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có thẩm quyền công chứng các giao dịch liên quan đến người nước ngoài không?
I. Khái niệm và quy định về độ tuổi kết hôn hợp pháp 💍
Theo Điều 8 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, điều kiện kết hôn gồm:
-
Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên.
-
Việc kết hôn phải tự nguyện, không bị cưỡng ép, lừa dối.
-
Không thuộc các trường hợp cấm kết hôn như đang có vợ, có chồng hoặc kết hôn giữa những người cùng dòng máu trực hệ.
👉 Như vậy, nếu nam hoặc nữ chưa đủ tuổi theo quy định mà đã kết hôn thì hôn nhân này không hợp pháp và có thể bị xem là kết hôn trái pháp luật.
II. Căn cứ pháp lý về ly hôn khi chưa đủ tuổi 🧾
Vấn đề ly hôn khi chưa đủ tuổi kết hôn hợp pháp được pháp luật xử lý dựa trên quy định tại:
-
Điều 8 và Điều 11 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: quy định điều kiện kết hôn và xử lý trường hợp kết hôn trái pháp luật.
-
Điều 10 Nghị định 126/2014/NĐ-CP: hướng dẫn chi tiết việc hủy kết hôn trái pháp luật.
📌 Theo đó, nếu một hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn, Tòa án không công nhận quan hệ hôn nhân và không giải quyết ly hôn, mà sẽ tuyên hủy kết hôn trái pháp luật.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ hỗ trợ chuẩn bị hồ sơ, công chứng và kê khai lệ phí như thế nào?
III. Phân biệt ly hôn khi chưa đủ tuổi và hủy kết hôn trái pháp luật ⚖️
Đây là hai khái niệm thường bị nhầm lẫn khi nói đến ly hôn khi chưa đủ tuổi:
Tiêu chí | Ly hôn | Hủy kết hôn trái pháp luật |
---|---|---|
Căn cứ pháp lý | Hôn nhân hợp pháp | Hôn nhân vi phạm điều kiện kết hôn |
Chủ thể yêu cầu | Một hoặc hai bên vợ chồng | Cá nhân, cơ quan, tổ chức có quyền yêu cầu |
Kết quả | Quan hệ hôn nhân chấm dứt | Quan hệ hôn nhân bị tuyên vô hiệu từ đầu |
Tài sản, con cái | Giải quyết như ly hôn thông thường | Giải quyết theo quy định tại Điều 12 Luật HN&GĐ |
💡 Tóm lại: Nếu chưa đủ tuổi kết hôn thì không được “ly hôn” theo nghĩa pháp lý, mà chỉ được hủy kết hôn trái pháp luật.
IV. Quy trình Tòa án xử lý khi có yêu cầu hủy kết hôn trái pháp luật 🏛️
Theo Điều 11 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, Ly hôn khi chưa đủ tuổi quy trình gồm các bước:
-
Tiếp nhận đơn yêu cầu của cá nhân hoặc tổ chức có quyền lợi liên quan (ví dụ: cha mẹ, người giám hộ, cơ quan quản lý nhà nước).
-
Xác minh điều kiện kết hôn: xác định độ tuổi, sự tự nguyện, giấy tờ đăng ký kết hôn.
-
Tòa án tuyên bố hủy kết hôn trái pháp luật nếu vi phạm điều kiện về độ tuổi.
-
Giải quyết hệ quả pháp lý:
-
Quyền, nghĩa vụ của cha mẹ và con được giải quyết như trong trường hợp cha mẹ ly hôn.
-
Tài sản chung được chia theo quy định của Bộ luật Dân sự.
-
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng ủy quyền cần chuẩn bị hồ sơ và thủ tục như thế nào?
V. Ví dụ minh họa thực tế ly hôn khi chưa đủ tuổi📚
Chị A (17 tuổi) và anh B (19 tuổi) tự nguyện tổ chức lễ cưới, có con chung, nhưng chưa đăng ký kết hôn. Hai năm sau, khi xảy ra mâu thuẫn, chị A nộp đơn xin ly hôn.
👉 Tòa án không thụ lý đơn ly hôn, mà chuyển sang xem xét hủy kết hôn trái pháp luật theo quy định tại Điều 11 Luật Hôn nhân và Gia đình.
Sau khi tuyên hủy kết hôn:
-
Con chung được giao cho người trực tiếp nuôi dưỡng (xét lợi ích của con).
-
Tài sản được chia theo nguyên tắc tài sản riêng và tài sản hình thành trong thời gian sống chung.
VI. Hệ quả pháp lý sau khi hủy kết hôn trái pháp luật ⚠️
Khi ly hôn khi chưa đủ tuổi được xử lý bằng hình thức hủy kết hôn trái pháp luật, hậu quả pháp lý gồm:
-
Quan hệ hôn nhân bị coi là chưa từng tồn tại.
-
Hai bên không có quyền, nghĩa vụ vợ chồng.
-
Con sinh ra vẫn được công nhận là con chung hợp pháp.
-
Tài sản được chia dựa trên công sức đóng góp của mỗi bên.
>>> Xem thêm: Có thể yêu cầu xét xử nhanh vụ án ly hôn không?
>>> Xem thêm: Tòa án giải quyết ly hôn: Thẩm quyền ra sao?
Kết luận ✅
Về bản chất, ly hôn khi chưa đủ tuổi là không được phép, vì hôn nhân chưa đủ điều kiện hợp pháp. Thay vào đó, Tòa án sẽ tuyên hủy kết hôn trái pháp luật để bảo đảm đúng quy định. Người dân cần nắm rõ quy định này để tránh rơi vào tình huống pháp lý phức tạp, đặc biệt là khi đã có con chung hoặc tài sản chung. Việc kết hôn đúng tuổi, đúng luật sẽ là nền tảng cho hạnh phúc và sự bảo vệ hợp pháp của mỗi cá nhân.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com