Lấn chiếm đất công viên, công trình công cộng: Xử lý thế nào?
Trong thực tế, tình trạng lấn chiếm đất công cộng như công viên, vỉa hè, sân chơi, hoặc đất dành cho công trình công cộng diễn ra khá phổ biến. Nhiều cá nhân, hộ gia đình đã tự ý xây dựng, buôn bán, chiếm dụng làm tài sản riêng, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích chung của cộng đồng. Vậy pháp luật quy định thế nào về hành vi này và biện pháp xử lý ra sao? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết căn cứ pháp lý, mức xử phạt và cách người dân có thể đòi lại quyền lợi khi bị ảnh hưởng.
1. Căn cứ pháp lý về xử lý lấn chiếm đất công cộng ⚖️
Một số quy định pháp luật điều chỉnh trực tiếp hành vi lấn chiếm đất công cộng bao gồm:
Luật Đất đai 2013
Điều 12: Nghiêm cấm lấn, chiếm đất đai dưới mọi hình thức.
Điều 208: UBND các cấp có thẩm quyền kiểm tra, xử lý vi phạm.
Nghị định 91/2019/NĐ-CP (về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai):
Điều 10: Phạt tiền từ 1 triệu đến 10 triệu đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất chưa sử dụng, đất công cộng.
Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu và trả lại đất đã lấn chiếm.
👉 Như vậy, mọi hành vi lấn chiếm đất công viên, đất công trình công cộng đều vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm.
2. Các hành vi lấn chiếm đất công cộng thường gặp 🚫
Xây dựng quán nước, cửa hàng trên vỉa hè, công viên.
Lấn ra phần đất công để mở rộng nhà ở, tường rào.
Chiếm dụng đất trồng cây xanh, bãi giữ xe, khu sinh hoạt cộng đồng.
Buôn bán hàng rong, dựng chòi tạm, bãi giữ xe trái phép trong khu đất công cộng.
💡 Các hành vi này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây mất mỹ quan đô thị, ảnh hưởng đến đời sống chung của người dân.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng lấy ngay tại văn phòng công chứng Hà Nội
3. Hậu quả pháp lý của việc lấn chiếm đất công cộng ⚠️
Người lấn chiếm đất công cộng sẽ phải đối mặt với:
Xử phạt hành chính: Tùy diện tích và mức độ, có thể bị phạt từ 1 – 200 triệu đồng theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP.
Buộc tháo dỡ công trình trái phép và trả lại đất công cộng.
Không được cấp sổ đỏ hoặc quyền sử dụng đất đối với diện tích đã lấn chiếm.
Trường hợp gây thiệt hại lớn hoặc tái phạm, có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự theo Điều 228 Bộ luật Hình sự 2015 (tội vi phạm quy định về sử dụng đất đai).
Năm 2022, tại TP. Hồ Chí Minh, một hộ dân đã tự ý xây dựng nhà tạm trên phần đất công viên hơn 100m² để kinh doanh. UBND quận đã lập biên bản, xử phạt hành chính 25 triệu đồng và buộc tháo dỡ toàn bộ công trình. Sau đó, diện tích đất này được trả lại cho mục đích công cộng và đưa vào quy hoạch làm sân chơi cho trẻ em.
👉 Đây là minh chứng rõ ràng cho thấy, hành vi lấn chiếm đất công cộng không chỉ bị xử phạt mà còn mất trắng công trình đã xây dựng.
5. Cách xử lý khi phát hiện lấn chiếm đất công cộng 📝
5.1. Báo cáo chính quyền địa phương
Người dân có thể gửi phản ánh đến UBND xã, phường hoặc Phòng Tài nguyên và Môi trường để kiểm tra, xử lý.
5.2. Thu thập chứng cứ
Ghi nhận hình ảnh, video, biên bản hiện trạng làm cơ sở khiếu nại.
5.3. Khiếu nại, tố cáo
Nếu cơ quan địa phương không xử lý kịp thời, công dân có quyền gửi đơn khiếu nại lên UBND cấp huyện, cấp tỉnh hoặc khởi kiện hành chính ra Tòa án theo Luật Tố tụng hành chính 2015.
5.4. Vai trò của luật sư
Trong trường hợp tranh chấp kéo dài, thuê luật sư đất đai là giải pháp để đảm bảo quyền lợi, nhất là khi đất công bị lấn chiếm ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sinh hoạt của người dân.
Lấn chiếm đất công cộng là hành vi vi phạm pháp luật, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích chung của xã hội. Pháp luật đã có quy định rõ ràng về chế tài xử phạt cũng như biện pháp khắc phục. Vì vậy, mỗi người dân cần có ý thức tôn trọng, bảo vệ đất công cộng và kịp thời báo cáo khi phát hiện hành vi vi phạm. Trong trường hợp tranh chấp phức tạp, việc nhờ luật sư đất đai hỗ trợ sẽ giúp bảo vệ quyền lợi và thúc đẩy quá trình xử lý hiệu quả hơn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
