Ngân sách Nhà nước: Khái Niệm và Điều Kiện Thu, Chi.

Ngân sách nhà nước có liên quan trực tiếp đến sự phát triển của nền kinh tế quốc dân. Để hiểu rõ hơn về khái niệm này, cũng như điều kiện thu và chi ngân sách nhà nước, chúng ta sẽ cùng khám phá thông qua bài viết dưới đây.

_^>>> Xem thêm: Phân biệt sự khác nhau giữa sổ đỏ và sổ hồng. Sổ đỏ hay sổ hồng có giá trị pháp lý cao hơn

1. Hiểu rõ ngân sách nhà nước là gì?

Dựa vào quy định chi tiết tại khoản 14 của Điều 4 trong Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, ngân sách nhà nước được xác định là tổng số thu và chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian cụ thể do các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định. Mục tiêu là đảm bảo việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước.

Nếu nhìn từ góc độ kinh tế, ngân sách nhà nước có thể được coi là bản dự toán về thu chi, đồng nghĩa với việc ước tính và quản lý nguồn thu nhập và chi tiêu trong một quốc gia.

Ngân sách nhà nước phải được quyết định và sử dụng bởi các cơ quan chính phủ có thẩm quyền liên quan trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm. Quốc hội, đại diện cho ý chí của toàn dân, đảm nhận vai trò quan trọng trong việc quyết định và phê duyệt ngân sách trước khi Chính phủ thực hiện các chiến lược và chính sách cụ thể.

2. Điều kiện thực hiện thu và chi ngân sách nhà nước như thế nào?

Các nguồn thu của ngân sách nhà nước, như quy định trong Điều 2 của Nghị định 163/2016/NĐ-CP, bao gồm:

1. Thuế: Các tổ chức và cá nhân phải nộp theo quy định của luật thuế.
2. Lệ phí: Các tổ chức và cá nhân nộp theo quy định của pháp luật.
3. Phí thu từ các hoạt động dịch vụ: Do cơ quan nhà nước thực hiện, trong trường hợp được khoán chi phí hoạt động.
4. Phí thu từ hoạt động dịch vụ của đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp nhà nước: Sau khi trừ phân được trích lại để bù đắp chi phí theo quy định.
5. Thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước: Bao gồm lãi từ hoạt động thăm dò, khai thác dầu, khí; thu cổ tức và lợi nhuận từ các công ty cổ phần; thu phần lợi nhuận sau thuế từ doanh nghiệp nhà nước và nhiều khoản khác.
6. Huy động đóng góp từ cơ quan, tổ chức, cá nhân: Theo quy định của pháp luật.
7. Thu từ bán tài sản nhà nước: Bao gồm thu từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất.
8. Tiền sử dụng đất và các khoản thu liên quan đến đất: Bao gồm tiền cho thuê đất, thuê mặt nước, sử dụng khu vực biển; thu tiền cho thuê và tiền bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước.
9. Thu từ quyền sở hữu và khai thác tài sản của Nhà nước: Bao gồm thu cấp quyền khai thác khoáng sản, tài nguyên nước.
10. Tiền thu từ xử phạt vi phạm hành chính và phạt, tịch thu khác: Theo quy định của pháp luật.
11. Đóng góp tự nguyện: Từ cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước.
12. Viện trợ không hoàn lại: Từ Chính phủ các nước, các tổ chức, cá nhân ở ngoài nước.
13. Thu từ quỹ dự trữ tài chính: Theo quy định tại Điều 11 Luật Ngân sách nhà nước.
14. Các khoản thu khác: Theo quy định của pháp luật.

Các khoản chi của ngân sách nhà nước, như được quy định tại Điều 3 của Nghị định 163/2016/NĐ-CP, bao gồm:

1. Chi đầu tư phát triển:
   • a) Chi đầu tư xây dựng cơ bản cho các dự án theo các lĩnh vực được quy định.
   • b) Đầu tư và hỗ trợ vốn cho doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, dịch vụ công ích do Nhà nước đặt hàng; các tổ chức kinh tế; các tổ chức tài chính của trung ương và địa phương; đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.
   • c) Các khoản chi đầu tư phát triển khác theo quy định của pháp luật.
2. Chi dự trữ quốc gia.
3. Chi thường xuyên cho các lĩnh vực:
   • a) Quốc phòng.
   • b) An ninh và trật tự, an toàn xã hội.
   • c) Giáo dục – đào tạo và dạy nghề.
   • d) Khoa học và công nghệ.
   • đ) Y tế, dân số và gia đình.
   • e) Văn hóa thông tin.
   • g) Phát thanh, truyền hình, thông tấn.
   • h) Thể dục thể thao.
   • i) Bảo vệ môi trường.
   • k) Các hoạt động kinh tế.
   • l) Hoạt động của các cơ quan nhà nước, cơ quan Đảng cộng sản Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội.
   • m) Bảo đảm xã hội, bao gồm chi hỗ trợ thực hiện các chính sách xã hội theo quy định của pháp luật.
   • n) Các khoản chi thường xuyên khác theo quy định của pháp luật.
4. Chi trả lãi, phí và chi phí phát sinh khác từ các khoản tiền vay của Chính phủ, chính quyền địa phương cấp tỉnh.
5. Chi viện trợ của ngân sách trung ương cho các Chính phủ, tổ chức ngoài nước.
6. Chi cho vay theo quy định của pháp luật.
7. Chi bổ sung quỹ dự trữ tài chính.
8. Chi chuyển nguồn từ ngân sách năm trước sang ngân sách năm sau.
9. Chi bổ sung cân đối ngân sách, bổ sung có mục tiêu từ ngân sách cấp trên cho ngân sách cấp dưới.

_^>>> Xem thêm: Chứng thực chữ ký là gì? Cần xuất trình giấy tờ gì? Ai có thẩm quyền chứng thực chữ ký 2023.

Điều kiện thực hiện thu:

Theo Khoản 1, Điều 12 Luật Ngân sách nhà nước 2015, các khoản thu ngân sách nhà nước phải tuân theo quy định của Luật này, các luật về thuế và các quy định khác của pháp luật về thu ngân sách nhà nước. Điều này đặt ra yêu cầu cần phải đảm bảo rằng nguồn thu được từ các nguồn như thuế, lệ phí, phí thu từ các hoạt động dịch vụ, và các khoản thu khác phải tuân theo quy định pháp luật. Điều quan trọng là phải thực hiện các biện pháp để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ đối với các quy định về thu ngân sách.

Ngoài ra, nguyên tắc cân đối ngân sách nhà nước cũng là điều quan trọng, yêu cầu Chính phủ cân bằng giữa nguồn thu và nguồn chi để đảm bảo rằng việc huy động và sử dụng nguồn thu tiền tệ là hợp lý và hiệu quả trong một khoảng thời gian cụ thể.

Điều kiện thực hiện chi:

Theo Khoản 2, Điều 12 Luật Ngân sách nhà nước 2015, các điều kiện để thực hiện chi ngân sách nhà nước bao gồm:

1. Khoản chi được thực hiện khi có trong dự toán ngân sách trước đó: Điều này đảm bảo rằng mọi nhu cầu sử dụng nguồn chi đã được xác định trước và có trong bản dự toán thu chi ngân sách. Quy định này giúp đảm bảo minh bạch và tránh tình trạng chi không rõ ràng, vượt quá ngân sách, gây thất thoát lớn.
2. Các khoản chi phải tuân thủ nghiêm ngặt tiêu chuẩn, chế độ, định mức được quyết định bởi mức có thẩm quyền: Các đơn vị có thẩm quyền liên quan cần rà soát định kỳ để đảm bảo rằng các định mức chi tiêu được xác định là phù hợp với mục tiêu và nhu cầu thực tế. Các quy định và tiêu chuẩn này giúp ngăn chặn sự lãng phí và đảm bảo tính minh bạch trong quá trình chi ngân sách.
3. Khoản dự định chi cần được quyết định bởi người được ủy quyền hoặc thủ trưởng đơn vị: Việc quyết định chi phải dựa trên người có thẩm quyền hoặc thủ trưởng đơn vị, đảm bảo sự hiểu rõ về nhu cầu và mục tiêu cụ thể của đơn vị. Điều này giúp tăng tính sáng tạo và linh hoạt trong quá trình quyết định chi để đạt được hiệu quả tốt nhất.

Một số điều kiện cụ thể trong các trường hợp:

Trường hợp	Yêu cầu
Đối với chi đầu tư xây dựng cơ bản	Phải đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật về đầu tư công và xây dựng;
Đối với chi thường xuyên	Phải bảo đảm đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi ngân sách do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định; trường hợp các cơ quan, đơn vị đã được cấp có thẩm quyền cho phép thực hiện theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên chế và kinh phí thì thực hiện theo quy chế chi tiêu nội bộ và phù hợp với dự toán được giao tự chủ;
Đối với chi dự trữ quốc gia	Phải bảo đảm các điều kiện theo quy định của pháp luật về dự trữ quốc gia;
Đối với những gói thầu thuộc các nhiệm vụ, chương trình, dự án	Phải đấu thầu để lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ tư vấn, mua sắm hàng hoá, xây lắp phải tổ chức đấu thầu theo quy định của pháp luật về đấu thầu;
– Đối với những khoản chi cho công việc thực hiện theo phương thức Nhà nước đặt hàng, giao kế hoạch	Phải theo quy định về giá hoặc phí và lệ phí do cơ quan có thẩm quyền ban hành.

3. Các hành vi bị cấm

Sau khi đã nắm bắt khái niệm cũng như điều kiện thu, chi ngân sách nhà nước, dưới đây là những hành vi cấm mà Luật Ngân sách nhà nước 2015 quy định tại Điều 18, mà cần tất cả các đơn vị và cá nhân liên quan tránh:

1. Lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt hoặc thiếu trách nhiệm làm thiệt hại đến nguồn thu ngân sách nhà nước.
2. Thu sai quy định của các luật thuế và quy định khác của pháp luật về thu ngân sách:
   • Phân chia sai quy định nguồn thu giữa ngân sách các cấp.
   • Giữ lại nguồn thu của ngân sách nhà nước sai chế độ.
   • Tự đặt ra các khoản thu trái với quy định của pháp luật.
3. Chi không có dự toán, trừ trường hợp quy định tại Điều 51 của Luật này; chi không đúng dự toán ngân sách được giao; chi sai chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi, không đúng mục đích; tự đặt ra các khoản chi trái với quy định của pháp luật.
4. Quyết định đầu tư chương trình, dự án có sử dụng vốn ngân sách không đúng thẩm quyền, không xác định rõ nguồn vốn để thực hiện.
5. Thực hiện vay trái với quy định của pháp luật; vay vượt quá khả năng cân đối của ngân sách.
6. Sử dụng ngân sách nhà nước để cho vay, tạm ứng, góp vốn trái với quy định của pháp luật.
7. Trì hoãn việc chi ngân sách khi đã bảo đảm các điều kiện chi theo quy định của pháp luật.
8. Hạch toán sai chế độ kế toán nhà nước và mục lục ngân sách nhà nước.
9. Lập, trình dự toán, quyết toán ngân sách nhà nước chậm so với thời hạn quy định.
10. Phê chuẩn, duyệt quyết toán ngân sách nhà nước sai quy định của pháp luật.
11. Xuất quỹ ngân sách nhà nước tại Kho bạc Nhà nước mà khoản chi đó không có trong dự toán đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định, trừ trường hợp tạm cấp ngân sách và ứng trước dự toán ngân sách năm sau quy định tại Điều 51 và Điều 57 của Luật này.
12. Các hành vi bị cấm khác trong lĩnh vực ngân sách nhà nước theo quy định của các luật có liên quan.

_^>>> Xem thêm: Danh sách các Văn phòng công chứng chứng thực nhanh nhất và uy tín nhất tại Hà Nội.

Mọi vi phạm trong các hành vi nêu trên đều sẽ bị xem là vi phạm luật và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật, bao gồm cả hình phạt tương ứng để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quản lý ngân sách nhà nước.

Dưới đây là bài viết về khái niệm ngân sách nhà nước, các quy trình thu/chi ngân sách, và một số hành vi cần tránh. Hi vọng rằng, thông qua bài viết này, độc giả sẽ có được những kiến thức quan trọng về lĩnh vực ngân sách nhà nước. Nếu còn thắc mắc, xin vui lòng liên hệ theo thông tin dưới đây:

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.

2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội

Hotline : 0966.22.7979 – 0935.669.669

Email: ccnguyenhue165@gmail.com

xem thêm các từ khóa:

_^>>> Liệu việc xem phim lậu có bị xử phạt theo quy định mới nhất không?

_^>>> Thủ tục công chứng di chúc cần phải chuẩn bị những giấy tờ gì để đảm bảo di chúc hợp pháp và được công nhận.

_^>>> Hợp đồng thuê nhà là gì? Mẫu hợp đồng thuê nhà chuẩn, ngắn gọn, thông dụng và cập nhật mới nhất năm 2023.

_^>>> Dịch vụ dịch thuật đa ngôn ngữ chuyên nghiệp, nhanh, chính xác trong 1 ngày. Lợi ích khi sử dụng dịch vụ dịch thuật đa ngôn ngữ.

_^>>> Hướng dẫn thủ tục cấp sổ đỏ lần đầu online mới nhất 2023? Hồ sơ đăng ký cấp sổ đỏ gồm những gì?