Công chứng ngoài trụ sở có cần xác nhận của chính quyền địa phương không?
Trong thực tiễn, nhiều người dân khi thực hiện công chứng ngoài trụ sở thường băn khoăn liệu có cần phải xin xác nhận địa phương khi công chứng ngoài trụ sở hay không. Một số ý kiến cho rằng việc công chứng tại nhà, bệnh viện hoặc nơi cư trú bắt buộc phải có xác nhận của UBND xã, phường để đảm bảo giá trị pháp lý. Tuy nhiên, quy định pháp luật hiện hành về công chứng không hoàn toàn giống với cách hiểu này. Việc làm rõ vai trò của chính quyền địa phương trong công chứng ngoài trụ sở là cần thiết để tránh áp dụng sai và phát sinh rủi ro pháp lý.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng và trách nhiệm pháp lý trong các giao dịch bất động sản phức tạp
1. Công chứng ngoài trụ sở được pháp luật quy định như thế nào?
Theo Luật Công chứng năm 2024, công chứng ngoài trụ sở là việc công chứng viên thực hiện công chứng ngoài địa điểm trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trong những trường hợp người yêu cầu công chứng không thể đến trụ sở hoặc có lý do chính đáng khác.
Pháp luật xác định rõ:
“Công chứng viên được thực hiện công chứng ngoài trụ sở khi người yêu cầu công chứng có lý do chính đáng và việc công chứng đó không trái quy định của pháp luật”.
Như vậy, địa điểm thực hiện công chứng không làm thay đổi thẩm quyền công chứng, miễn là công chứng viên tuân thủ đầy đủ nguyên tắc hành nghề và trình tự, thủ tục theo luật định.
2. Có bắt buộc phải xác nhận địa phương khi công chứng ngoài trụ sở không?
2.1. Pháp luật không quy định bắt buộc phải có xác nhận của chính quyền địa phương
Luật Công chứng 2024 không có bất kỳ điều khoản nào quy định việc công chứng ngoài trụ sở phải có xác nhận của UBND xã, phường hoặc chính quyền địa phương nơi thực hiện công chứng.
Điều này có nghĩa là:
Xác nhận địa phương khi công chứng ngoài trụ sở không phải là điều kiện bắt buộc
Văn bản công chứng vẫn hợp pháp nếu đáp ứng đầy đủ điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức
Giá trị pháp lý của văn bản không phụ thuộc vào việc có hay không xác nhận của chính quyền địa phương
Công chứng viên là người chịu trách nhiệm trực tiếp về tính xác thực, hợp pháp của giao dịch, không chuyển nghĩa vụ này sang UBND cấp xã.
“Công chứng viên phải trực tiếp chứng kiến việc giao kết, ký kết hợp đồng, giao dịch và chịu trách nhiệm về văn bản công chứng”.
Do đó, sự có mặt và xác minh của công chứng viên mới là yếu tố quyết định giá trị pháp lý của văn bản, không phải xác nhận của UBND xã, phường.
3. Trường hợp nào xác nhận địa phương có thể được yêu cầu trên thực tế?
Mặc dù xác nhận địa phương khi công chứng ngoài trụ sở không bắt buộc theo luật, trong một số tình huống thực tế, xác nhận của chính quyền địa phương có thể được đề nghị bổ sung nhằm hỗ trợ việc xác minh, chẳng hạn:
Xác nhận nơi cư trú của người yêu cầu công chứng
Xác nhận tình trạng nhân thân trong trường hợp hồ sơ chưa rõ ràng
Hỗ trợ xác minh hoàn cảnh đặc biệt (người cao tuổi, người bệnh nặng, người hạn chế năng lực hành vi dân sự)
Tuy nhiên, các xác nhận này chỉ mang tính hỗ trợ, không phải điều kiện bắt buộc để công chứng ngoài trụ sở có hiệu lực.
4. Công chứng ngoài trụ sở không có xác nhận địa phương có giá trị pháp lý không?
Câu trả lời là có, nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
Công chứng viên có thẩm quyền hợp pháp
Người ký có năng lực hành vi dân sự đầy đủ tại thời điểm ký
Việc ký kết là tự nguyện, không bị cưỡng ép, lừa dối
Nội dung hợp đồng, giao dịch không vi phạm điều cấm của pháp luật
Trong trường hợp tranh chấp, Tòa án sẽ xem xét tính hợp pháp của hoạt động công chứng, chứ không coi việc thiếu xác nhận địa phương là căn cứ mặc nhiên làm vô hiệu văn bản.
5. Khi nào việc thiếu xác nhận địa phương có thể gây rủi ro pháp lý?
Việc không có xác nhận địa phương khi công chứng ngoài trụ sở chỉ trở thành vấn đề nếu:
Có tranh chấp về năng lực hành vi hoặc ý chí tự nguyện
Có căn cứ cho rằng công chứng viên không xác minh đầy đủ hoàn cảnh ký kết
Hồ sơ nhân thân, nơi cư trú có dấu hiệu không rõ ràng
Trong các trường hợp này, xác nhận địa phương có thể là chứng cứ bổ trợ, nhưng vẫn không phải yếu tố quyết định duy nhất.
6. Kết luận
Pháp luật công chứng hiện hành không bắt buộc phải có xác nhận của chính quyền địa phương khi thực hiện công chứng ngoài trụ sở. Xác nhận địa phương khi công chứng ngoài trụ sở chỉ là yếu tố hỗ trợ trong một số trường hợp đặc biệt, không phải điều kiện làm phát sinh hay mất hiệu lực của văn bản công chứng. Điều quan trọng nhất vẫn là trách nhiệm xác minh, chứng kiến và bảo đảm tính hợp pháp của giao dịch thuộc về công chứng viên.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
