Tặng cho quyền sử dụng đất là một trong những giao dịch dân sự phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt trong quan hệ cha mẹ – con cái, ông bà – cháu hoặc giữa người thân. Tuy nhiên, không phải lúc nào việc tặng cho này cũng được pháp luật công nhận. Vậy việc tặng cho có hợp pháp không? Cần điều kiện gì để thực hiện? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ từ căn cứ pháp lý đến thủ tục thực tế.
>>> Xem thêm: Bí quyết công chứng Hợp đồng tặng cho nhanh, tiết kiệm chi phí tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ.
1. Có được tặng cho quyền sử dụng đất không?
Câu trả lời là có. Việc tặng cho quyền sử dụng đất được pháp luật công nhận nếu đáp ứng đủ điều kiện về chủ thể, đối tượng, hình thức và trình tự thủ tục.
1.1. Căn cứ pháp luật
Theo Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015:
“Tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng giao tài sản của mình và không yêu cầu bên nhận phải trả tiền hoặc thực hiện nghĩa vụ khác.”
Đồng thời, Luật Đất đai 2024 tại Điều 191 quy định các hình thức chuyển quyền sử dụng đất hợp pháp bao gồm tặng cho, mua bán, thừa kế…
Như vậy, việc tặng cho quyền sử dụng đất là hoàn toàn hợp pháp nếu tuân thủ các quy định hiện hành.
>>> Xem thêm: Bảng giá dịch vụ công chứng tại các văn phòng công chứng Hà Nội mới nhất
2. Điều kiện để tặng cho quyền sử dụng đất hợp pháp
2.1. Tặng cho quyền sử dụng đất khi bên tặng có quyền sử dụng đất hợp pháp
- Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ).
- Đất không bị tranh chấp, không bị kê biên thi hành án.
- Đất đang còn thời hạn sử dụng theo quy định.
2.2. Tặng cho quyền sử dụng đất khi phù hợp với quy hoạch và mục đích sử dụng
- Mảnh đất tặng cho phải nằm trong khu vực được phép tặng cho.
- Nếu là đất nông nghiệp, người nhận phải đủ điều kiện nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất nông nghiệp (theo Điều 191 Luật Đất đai 2024).
2.3. Hợp đồng tặng cho phải được công chứng hoặc chứng thực
Theo Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015:
“Việc tặng cho quyền sử dụng đất phải được lập thành văn bản có công chứng hoặc chứng thực theo quy định của pháp luật.”
Nếu chỉ lập giấy viết tay, giao dịch không có giá trị pháp lý.
2.4. Đăng ký sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai
Việc đăng ký sang tên là bước cuối cùng để hoàn tất việc chuyển quyền sử dụng đất sau khi công chứng.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói cho nhà đất – Cam kết không phát sinh phí
3. Trình tự, thủ tục tặng cho quyền sử dụng đất
3.1. Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Hộ khẩu, CCCD của bên tặng và bên nhận.
- Dự thảo hợp đồng tặng cho (nếu có).
- Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân (nếu xin miễn thuế).
3.2. Bước 2: Lập và công chứng hợp đồng tặng cho
- Thực hiện tại Văn phòng công chứng hoặc UBND cấp xã (nếu đất tại khu vực nông thôn).
- Hai bên cùng ký kết hợp đồng tặng cho và đóng phí công chứng.
3.3. Bước 3: Kê khai thuế và lệ phí
- Thuế thu nhập cá nhân: 10% giá trị đất, được miễn nếu tặng cho giữa vợ chồng, cha mẹ – con, ông bà – cháu.
- Lệ phí trước bạ: 0,5% giá trị đất (có thể được miễn với quan hệ nhân thân).
3.4. Bước 4: Nộp hồ sơ sang tên
- Hồ sơ nộp tại Văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện hoặc bộ phận một cửa.
- Nhận Giấy chứng nhận mới đứng tên người nhận.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ 1: Ông Minh muốn tặng cho con trai mảnh đất ở TP.HCM đã có sổ đỏ, không tranh chấp. Hai cha con đến văn phòng công chứng lập hợp đồng, sau đó kê khai thuế và sang tên tại chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai. Trong trường hợp này:
- Được miễn thuế thu nhập cá nhân do là cha – con.
- Phải nộp lệ phí trước bạ 0,5% (trừ khi được miễn theo quy định riêng).
- Sau khoảng 15–20 ngày làm việc, con trai ông Minh được cấp sổ đỏ mới.
Ví dụ 2: Bà Lan viết giấy tay tặng cho cháu gái mảnh đất thừa kế ở quê nhưng không công chứng, không làm thủ tục sang tên. Sau khi bà mất, các con của bà khởi kiện yêu cầu chia thừa kế. Trường hợp này:
- Giấy viết tay không có giá trị pháp lý.
- Cháu gái có thể bị tuyên mất quyền sử dụng đất nếu không chứng minh được bà Lan đã tặng đất hợp pháp.
>>> Xem thêm: Phí công chứng hợp đồng tặng cho – Tính như thế nào?
>>> Xem thêm: Trình tự công chứng hợp đồng tặng cho – Làm đúng để sang tên
Kết luận
Tặng cho quyền sử dụng đất là giao dịch được pháp luật cho phép nhưng phải đảm bảo đủ điều kiện về chủ thể, tài sản, hình thức và thủ tục. Việc thực hiện đúng quy định không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi các bên mà còn tránh được những tranh chấp pháp lý phức tạp về sau.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán. Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Email: ccnguyenhue165@gmail.com