Công chứng giấy tờ nhà đất: Lưu ý cần biết

Công chứng giấy tờ nhà đất là bước không thể thiếu trong quá trình chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại Việt Nam. Đây là thủ tục nhằm bảo đảm tính hợp pháp của giao dịch, ngăn ngừa tranh chấp và bảo vệ quyền lợi của các bên. Vậy tại sao lại cần công chứng? Nếu không công chứng thì hậu quả pháp lý như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể dựa trên quy định pháp luật hiện hành.

>>>Xem thêm: Từ nay, thủ tục công chứng giấy tờ không còn là nỗi lo nữa, nhờ mẹo nhỏ sau.

1. Cơ sở pháp lý quy định về công chứng giấy tờ nhà đất

1.1. Quy định trong Luật Đất đai và Luật Công chứng

Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013, các hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất bắt buộc phải được công chứng hoặc chứng thực:

“Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản thực hiện các quyền của người sử dụng đất được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc UBND cấp xã.”

Bên cạnh đó, Điều 4 và Điều 35 Luật Công chứng 2014 cũng quy định rõ vai trò và trách nhiệm của công chứng viên trong việc xác minh tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch.

1.2. Hình thức pháp lý bắt buộc

Theo quy định, việc công chứng không chỉ là thủ tục hành chính mà còn là điều kiện pháp lý để hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực, tránh bị vô hiệu khi có tranh chấp xảy ra.

>>>Xem thêm: Người thân ở xa có thể ủy quyền công chứng tại nhà giúp bạn?

2. Vì sao cần công chứng giấy tờ nhà đất khi chuyển nhượng?

2.1. Bảo đảm tính pháp lý của hợp đồng

>>>Xem thêm: Mẹo tiết kiệm thời gian khi đi công chứng giấy tờ

Công chứng giúp xác lập hợp đồng theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo:

Chủ thể giao kết có đầy đủ năng lực hành vi dân sự
Nội dung không vi phạm điều cấm của luật
Hình thức hợp đồng phù hợp với quy định pháp luật

2.2. Tránh tranh chấp, giả mạo, lừa đảo

Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra giấy tờ tùy thân, quyền sử dụng đất, tình trạng thế chấp… Điều này giúp:

Ngăn chặn giả chữ ký, giả người mua – bán
Phát hiện giấy tờ giả, sổ đỏ không hợp lệ
Tránh trường hợp đất đang tranh chấp, kê biên, bị cấm chuyển nhượng

Xem thêm: Công chứng giấy ủy quyền, hợp đồng – Phân biệt rõ ràng

2.3. Là điều kiện để thực hiện sang tên sổ đỏ

Hồ sơ sang tên quyền sử dụng đất bắt buộc phải nộp bản sao hợp đồng đã được công chứng. Nếu không có hợp đồng công chứng thì văn phòng đăng ký đất đai sẽ không xử lý hồ sơ.

2.4. Là chứng cứ pháp lý khi xảy ra tranh chấp

Hợp đồng đã công chứng có giá trị chứng cứ tại tòa án, giúp bảo vệ quyền lợi bên mua nếu có tranh chấp về sau.

>>>Xem thêm: Công chứng hợp đồng chia tách nhà đất qua ủy quyền: Rủi ro và cách phòng tránh

3. Ví dụ minh họa thực tế

Trường hợp 1: Anh Quân mua mảnh đất của ông Tư thông qua giấy viết tay. Sau khi thanh toán xong, anh Quân sử dụng đất nhiều năm nhưng không sang tên được vì hợp đồng không công chứng. Khi ông Tư qua đời, con cháu ông khởi kiện đòi lại đất. Tòa án tuyên hợp đồng chuyển nhượng vô hiệu do không đúng hình thức, anh Quân mất trắng.

Trường hợp 2: Chị Hằng mua đất tại Hà Nội, thực hiện công chứng hợp đồng tại Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Một thời gian sau, người bán đổi ý, khởi kiện xin hủy hợp đồng. Tuy nhiên, do hợp đồng đã được công chứng, giao dịch có hiệu lực pháp lý nên tòa án bác yêu cầu, chị Hằng được bảo vệ quyền lợi.

4. Thủ tục công chứng giấy tờ nhà đất gồm những bước nào?

4.1. Hồ sơ cần chuẩn bị công chứng giấy tờ nhà đất

Giấy tờ tùy thân của bên mua và bên bán
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ)
Thông tin về tình trạng hôn nhân (nếu đã kết hôn cần có giấy đăng ký kết hôn)
Dự thảo hợp đồng chuyển nhượng (nếu có)

4.2. Quy trình thực hiện công chứng giấy tờ nhà đất

Nộp hồ sơ tại văn phòng công chứng
Công chứng viên kiểm tra, soạn thảo hợp đồng
Các bên đọc, ký và lăn tay
Công chứng viên ký tên, đóng dấu và cấp bản chính, bản sao hợp đồng công chứng

>>>Xem thêm: Tại sao ngày càng nhiều người lựa chọn dịch vụ công chứng tại nhà? Bí mật được tiết lộ!

5. Một số lưu ý khi công chứng giấy tờ nhà đất

Luôn xác minh người bán là chủ sở hữu hợp pháp hoặc được ủy quyền đầy đủ
Kiểm tra tình trạng pháp lý của sổ đỏ (đang thế chấp, bị kê biên…)
Không sử dụng hợp đồng viết tay hoặc thỏa thuận miệng trong giao dịch bất động sản
Nên công chứng tại các văn phòng uy tín để tránh sai sót, rủi ro pháp lý

>>> Xem thêm: Địa chỉ Văn phòng công chứng Hà Nội gần nhất mở cửa ngoài giờ hành chính

Kết luận

Việc công chứng giấy tờ nhà đất khi chuyển nhượng không chỉ là yêu cầu pháp luật mà còn là bước then chốt để bảo vệ quyền lợi của các bên. Một giao dịch đất đai dù có thiện chí đến đâu cũng có thể rơi vào tranh chấp nếu không tuân thủ đúng quy trình pháp lý.

Xem thêm: Công chứng giấy tờ ở đâu uy tín tại Hà Nội?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.