Lợi ích khi công chứng vay tín chấp ngân hàng chuẩn pháp luật
Trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng, vay tín chấp là hình thức phổ biến, giúp người dân nhanh chóng tiếp cận nguồn vốn mà không cần tài sản đảm bảo. Tuy nhiên, ít người hiểu rằng việc công chứng vay tín chấp ngân hàng đúng quy định pháp luật mang lại nhiều lợi ích quan trọng, đặc biệt trong việc bảo vệ quyền lợi của các bên và đảm bảo tính pháp lý của hợp đồng. Bài viết dưới đây sẽ phân tích cụ thể lợi ích này dựa trên các căn cứ pháp lý mới nhất.
1. Căn cứ pháp lý điều chỉnh công chứng vay tín chấp ngân hàng
Hiện nay, việc công chứng hợp đồng vay tín chấp được điều chỉnh bởi các văn bản pháp luật sau:
Bộ luật Dân sự 2015: Quy định tại Điều 117 về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự và Điều 463 về hợp đồng vay tài sản.
Luật Công chứng 2014: Điều 4, Điều 34 và Điều 35 quy định giá trị pháp lý, thẩm quyền và phạm vi công chứng.
Luật Các tổ chức tín dụng 2024 (có hiệu lực từ 01/7/2024): Điều 98 và Điều 99 quy định về hợp đồng tín dụng, điều kiện cho vay, nghĩa vụ và quyền của tổ chức tín dụng.
Theo các quy định trên, hợp đồng vay tín chấp giữa ngân hàng và khách hàng không bắt buộc phải công chứng. Tuy nhiên, việc công chứng sẽ giúp đảm bảo tính pháp lý, hạn chế rủi ro và là căn cứ chứng minh quan trọng trong trường hợp xảy ra tranh chấp.
2. Khái niệm và đặc điểm của công chứng vay tín chấp ngân hàng
Công chứng vay tín chấp ngân hàng là việc tổ chức hành nghề công chứng xác nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng vay tín chấp giữa ngân hàng và người vay, dù không có tài sản bảo đảm.
Khác với hợp đồng vay thế chấp, vay tín chấp dựa vào uy tín cá nhân, năng lực tài chính và lịch sử tín dụng của người vay để xét duyệt khoản vay. Tuy nhiên, để bảo vệ quyền lợi của các bên, ngân hàng hoặc bên vay vẫn có thể yêu cầu công chứng để làm bằng chứng xác thực, đặc biệt khi khoản vay lớn hoặc có nhiều bên tham gia.
Công chứng viên sẽ kiểm tra các yếu tố sau trước khi chứng nhận:
Năng lực pháp lý và hành vi của người vay, người cho vay.
Nội dung hợp đồng phù hợp quy định pháp luật.
Giấy tờ nhân thân, hồ sơ vay và điều khoản lãi suất, thời hạn vay.
3. Lợi ích thực tế khi công chứng vay tín chấp ngân hàng
3.1. Đảm bảo giá trị pháp lý và hạn chế tranh chấp
Theo Điều 5 Luật Công chứng 2014, văn bản công chứng có giá trị chứng cứ, các bên không phải chứng minh lại trong quá trình tố tụng. Khi hợp đồng vay tín chấp được công chứng, nội dung, chữ ký và thời điểm ký kết đã được pháp luật xác nhận. Điều này giúp tránh tình trạng một bên phủ nhận nghĩa vụ vay, đặc biệt trong các vụ việc tranh chấp hoặc khi người vay mất khả năng thanh toán.
3.2. Tăng uy tín cho người vay và bảo đảm quyền lợi của ngân hàng
Khi thực hiện công chứng, hồ sơ vay tín chấp thể hiện rõ ràng năng lực, mục đích vay và khả năng trả nợ của người vay. Điều này không chỉ giúp ngân hàng dễ dàng thẩm định mà còn tạo niềm tin cho tổ chức tín dụng, nâng cao khả năng được duyệt vay với hạn mức cao hơn.
Về phía ngân hàng, hợp đồng được công chứng giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý, đảm bảo tính minh bạch, tránh trường hợp bị khiếu kiện hoặc tố cáo sai lệch về lãi suất và điều kiện vay.
3.3. Tăng tính minh bạch và khả năng thực thi khi có tranh chấp
Một hợp đồng vay tín chấp ngân hàng đã được công chứng có thể được sử dụng làm chứng cứ trực tiếp khi xảy ra tranh chấp tại tòa án. Theo quy định tại Điều 418 Bộ luật Dân sự 2015, các bên có thể thỏa thuận phạt vi phạm hoặc bồi thường thiệt hại. Việc công chứng giúp điều khoản này có giá trị thi hành thực tế và tránh bị vô hiệu do sai hình thức.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp 1: Anh Hùng vay 500 triệu đồng từ ngân hàng X theo hình thức tín chấp, hợp đồng được công chứng tại Văn phòng công chứng Y. Sau một thời gian, anh Hùng không trả đúng hạn, ngân hàng khởi kiện. Nhờ hợp đồng đã được công chứng, Tòa án nhanh chóng công nhận yêu cầu của ngân hàng và buộc anh Hùng trả nợ gốc, lãi theo thỏa thuận, không cần giám định lại chữ ký.
Trường hợp 2: Chị Lan vay 200 triệu đồng từ người quen bằng hợp đồng vay tín chấp viết tay. Khi bên vay không trả, chị khởi kiện nhưng bị bác đơn vì giấy vay không có công chứng, không chứng minh được chữ ký là của bị đơn. Kết quả, chị Lan mất quyền đòi nợ vì thiếu chứng cứ hợp pháp.
Hai tình huống trên cho thấy, việc công chứng vay tín chấp ngân hàng giúp bảo đảm quyền lợi và rút ngắn thời gian giải quyết tranh chấp khi có vấn đề phát sinh.
>>> Xem thêm: Bạn đã biết cách so sánh Phí công chứng giữa các văn phòng?
5. Quy trình công chứng vay tín chấp ngân hàng
Quy trình công chứng thường được thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ gồm CMND/CCCD, hộ khẩu, hợp đồng tín chấp dự thảo, giấy tờ chứng minh thu nhập (bảng lương, hợp đồng lao động…).
Bước 2: Nộp hồ sơ tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc văn phòng công chứng nơi ngân hàng yêu cầu.
Bước 3: Công chứng viên kiểm tra tính hợp pháp, xác minh thông tin, đối chiếu nhân thân các bên.
Bước 4: Ký kết hợp đồng trước mặt công chứng viên và được đóng dấu chứng nhận.
Bước 5: Nhận lại bản hợp đồng vay tín chấp ngân hàng đã được công chứng hợp lệ, có giá trị pháp lý.
Kết luận
Việc công chứng vay tín chấp ngân hàng tuy không bắt buộc nhưng mang lại nhiều lợi ích quan trọng như tăng giá trị pháp lý, giảm rủi ro tranh chấp, nâng cao uy tín và đảm bảo quyền lợi cho cả người vay và ngân hàng.
Trong bối cảnh pháp luật ngày càng hoàn thiện, đặc biệt với Luật Các tổ chức tín dụng 2024, Luật Công chứng 2014 và Bộ luật Dân sự 2015, việc công chứng đúng quy định là biện pháp thiết thực giúp các giao dịch tín dụng minh bạch, an toàn và hiệu quả. Người dân nên chủ động thực hiện công chứng khi ký hợp đồng vay tín chấp, đặc biệt khi giá trị khoản vay lớn hoặc liên quan đến trách nhiệm trả nợ dài hạn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
