Công chứng khai nhận di sản tài sản chung hợp nhất

Trong đời sống hôn nhân, nhiều tài sản được vợ chồng tạo lập trong thời kỳ hôn nhân và được pháp luật công nhận là tài sản chung hợp nhất. Khi một trong hai vợ chồng qua đời, phần tài sản này trở thành đối tượng phân chia thừa kế. Để đảm bảo quyền thừa kế và sang tên hợp pháp, thủ tục công chứng khai nhận tài sản chung hợp nhất là bước bắt buộc theo luật. Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết quy định pháp lý, trình tự thủ tục và những lưu ý quan trọng trong trường hợp này.

>>> Xem thêm: Mua bán đất nhưng chưa sang tên, nên xử lý tại văn phòng công chứng thế nào?

1. Khái niệm tài sản chung hợp nhất

Theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
“Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất kinh doanh, hoa lợi lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và những tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.”

👉 Đây chính là tài sản chung hợp nhất không phân chia phần quyền sở hữu cụ thể, chỉ khi một bên qua đời hoặc khi ly hôn mới xác định phần sở hữu để phân chia.

Ví dụ: quyền sử dụng đất đứng tên cả hai vợ chồng, căn nhà mua trong thời kỳ hôn nhân, xe ô tô mua bằng thu nhập chung…

>>> Xem thêm: Trường hợp nào được miễn thủ tục công chứng?

2. Căn cứ pháp lý về công chứng khai nhận tài sản chung hợp nhất

Bộ luật Dân sự 2015 – quy định về thừa kế và phân chia di sản.
Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 – quy định về chế độ tài sản vợ chồng.
Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung năm 2020).
Thông tư 257/2016/TT-BTC – quy định về phí, lệ phí công chứng.

3. Trường hợp cần công chứng khai nhận di sản tài sản chung hợp nhất

Khi một trong hai vợ chồng chết, phần tài sản chung hợp nhất sẽ được chia làm hai:
- Một nửa là của người còn sống.
- Một nửa trở thành di sản để lại cho những người thừa kế (theo pháp luật hoặc di chúc).
Người thừa kế muốn nhận phần di sản này thì bắt buộc phải làm thủ tục công chứng khai nhận tài sản chung hợp nhất.
Đây là cơ sở pháp lý để sang tên tài sản tại cơ quan đăng ký (sang tên sổ đỏ, đăng ký ô tô, cổ phần công ty…).

>>> Xem thêm: Những lỗi thường gặp khi làm sổ đỏ và cách dịch vụ sổ đỏ hỗ trợ khắc phục

Xem thêm: Hợp đồng thuê nhà và trách nhiệm của bên thứ ba: ai chịu trách nhiệm?

4. Hồ sơ cần chuẩn bị

Để thực hiện thủ tục công chứng khai nhận tài sản chung hợp nhất, cần chuẩn bị:

Giấy chứng tử của người để lại di sản.
Giấy đăng ký kết hôn của vợ chồng.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản chung (sổ đỏ, giấy đăng ký xe, giấy chứng nhận cổ phần…).
Giấy tờ tùy thân của người còn sống và những người thừa kế.
Giấy tờ chứng minh quan hệ nhân thân (giấy khai sinh, sổ hộ khẩu…).
Di chúc (nếu có).

5. Trình tự công chứng khai nhận tài sản chung hợp nhất

Bước 1: Nộp hồ sơ

Người thừa kế hoặc người còn sống nộp hồ sơ tại Văn phòng công chứng hoặc Phòng công chứng.

Bước 2: Kiểm tra hồ sơ và niêm yết

Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, sau đó gửi thông báo niêm yết công khai tại UBND cấp xã nơi thường trú cuối cùng của người chết trong 15 ngày liên tục.

Bước 3: Lập văn bản khai nhận

Hết thời gian niêm yết, nếu không có tranh chấp, công chứng viên sẽ lập Văn bản khai nhận di sản tài sản chung hợp nhất.

Bước 4: Ký và nhận văn bản công chứng

Người thừa kế và người còn sống ký vào văn bản. Công chứng viên chứng nhận và trả lại kết quả. Văn bản này có giá trị pháp lý để làm thủ tục sang tên tài sản.

6. Thời gian và chi phí thực hiện

Thời gian: Khoảng 15 – 20 ngày (bao gồm 15 ngày niêm yết công khai).
Chi phí: Lệ phí công chứng tính theo giá trị tài sản để lại (theo Thông tư 257/2016/TT-BTC), dao động từ vài chục nghìn đến tối đa 10 triệu đồng/văn bản.

7. Lưu ý quan trọng

Nếu tài sản chung có tranh chấp, thủ tục công chứng sẽ bị tạm dừng cho đến khi Tòa án giải quyết xong.
Trong trường hợp có nhiều đồng thừa kế, nên lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản để tránh mâu thuẫn.
Nếu tài sản là quyền sử dụng đất, sau khi có văn bản công chứng phải làm thủ tục sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai.

8. Kết luận

Công chứng khai nhận tài sản chung hợp nhất là thủ tục pháp lý cần thiết khi một bên vợ hoặc chồng qua đời để xác định phần tài sản thuộc di sản và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người thừa kế. Việc thực hiện đúng trình tự không chỉ giúp sang tên tài sản nhanh chóng mà còn tránh phát sinh tranh chấp sau này.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Xem thêm: Vì sao hợp đồng ủy quyền nhà đất có thể trở thành “con dao hai lưỡi”?

Các bài viết liên quan:

>>> Những trường hợp không được mua nhà ở xã hội: Bạn có thuộc các trường hợp này không?

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết

>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín

>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.