Khi công nghệ số bùng nổ và xu hướng làm việc online lan rộng, nhiều người đặt câu hỏi: công chứng di chúc online có được không? Việc lập và công chứng di chúc qua mạng liệu có hiệu lực pháp lý? Bài viết dưới đây sẽ phân tích rõ căn cứ pháp luật, thực trạng áp dụng tại Việt Nam và những hạn chế, nguy cơ cần lưu ý.
>>> Xem thêm: Sai sót khi công chứng di chúc có thể khiến di chúc bị vô hiệu toàn phần.
📘 Căn cứ pháp lý hiện hành
-
Bộ luật Dân sự 2015 – Điều 627–643 quy định về hình thức và hiệu lực của di chúc.
-
Luật Công chứng 2014 – Quy định về công chứng văn bản, không đề cập rõ công chứng online.
-
Nghị định 45/2020/NĐ-CP – Về thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử.
-
Thông tư 01/2020/TP-BTP – Hướng dẫn công chứng, chứng thực, lưu trữ văn bản công chứng.
📌 Hiện chưa có quy định cụ thể nào cho phép công chứng di chúc được thực hiện hoàn toàn online tại Việt Nam.
🛑 Công chứng di chúc online có hợp pháp không?
❗ 1. Công chứng online chưa áp dụng cho di chúc
Theo quy định hiện hành, di chúc phải lập bằng văn bản có công chứng trực tiếp, nghĩa là:
-
Người lập di chúc phải có mặt trực tiếp tại văn phòng công chứng
-
Công chứng viên cần xác định rõ năng lực hành vi, ý chí tự nguyện
🧾 => Việc công chứng di chúc online chưa được công nhận về mặt pháp lý.
❗ 2. Không thể xác minh ý chí qua màn hình
-
Di chúc yêu cầu người lập phải minh mẫn (Điều 630 BLDS)
-
Việc tương tác qua màn hình gây rủi ro nhầm lẫn, ép buộc, giả mạo
🔐 Đây là lý do công chứng viên không được phép chỉ dựa vào video call để công chứng di chúc.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng và những sai lầm phổ biến trong thủ tục công chứng giấy tờ đất đai
⚙️ Lập di chúc online có được không?
Mặc dù chưa thể công chứng online, bạn vẫn có thể:
✅ 1. Soạn thảo di chúc trực tuyến
-
Soạn văn bản di chúc trên máy tính
-
Gửi email để nhờ luật sư hoặc công chứng viên kiểm tra sơ bộ
-
Đặt lịch hẹn công chứng tại văn phòng
✅ 2. Nhờ công chứng viên tới tận nhà (nếu đủ điều kiện)
-
Người lập di chúc già yếu, bệnh nặng có thể yêu cầu công chứng tận nơi
-
Quy định tại Điều 44 Luật Công chứng 2014
📦 => Giải pháp kết hợp online và trực tiếp (hybrid) là khả thi, nhưng vẫn cần ký trực tiếp trước công chứng viên.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ nhanh: Lựa chọn thông minh cho ai cần chuyển nhượng tài sản gấp
📍 Ví dụ minh họa thực tế
Trường hợp: Ông H (75 tuổi, sống tại TP.HCM) muốn lập di chúc chia tài sản cho con, nhưng không thể ra ngoài do bệnh tim. Gia đình ông gọi video call để ông H trình bày nguyện vọng với công chứng viên. Tuy nhiên, công chứng viên từ chối vì không thể xác minh đầy đủ ý chí của ông qua video. Gia đình phải đặt lịch hẹn để công chứng viên đến tận nhà.
🎯 Kết luận: Công chứng di chúc online không được chấp nhận, dù có thể hỗ trợ từ xa một phần.
📎 Những nguy cơ và hạn chế khi cố gắng công chứng online
-
❌ Không đảm bảo xác minh danh tính chính xác
-
❌ Không kiểm soát được các yếu tố như ép buộc, giả mạo
-
❌ Không có giá trị pháp lý trước Tòa nếu xảy ra tranh chấp
⚠️ Người dân nên cẩn trọng với các dịch vụ tự xưng là “công chứng online 100%”
🧩 Giải pháp đề xuất
-
Sử dụng hình thức đặt lịch trước qua email/website
-
Tư vấn di chúc online, nhưng ký & công chứng phải trực tiếp
-
Hỗ trợ công chứng tận nhà với người cao tuổi, bệnh tật
📝 Kết luận
Dù công nghệ số đang thay đổi nhiều lĩnh vực, việc công chứng di chúc online hiện chưa được pháp luật Việt Nam công nhận. Người dân chỉ nên sử dụng công cụ online để hỗ trợ, không thay thế hoàn toàn việc công chứng trực tiếp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Các bài viết liên quan:
>>> Hợp đồng chia tách nhà đất: Cách xử lý khi có tranh chấp
>>> Cần lưu ý gì khi ký kết hợp đồng thế chấp nhà đất?
>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?
>>> Cách ghi rõ điều kiện tặng cho trong hợp đồng – Tránh tranh chấp
>>> Có thể tặng cho quyền sử dụng đất không? – Điều kiện cần có
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com