Lấn chiếm đất đai có bị đi tù không? Quy định mới nhất 2025

Trong thực tế, tình trạng lấn chiếm đất đai diễn ra khá phổ biến tại nhiều địa phương, đặc biệt là đất công, đất chưa được cấp sổ đỏ hoặc đất giáp ranh. Hành vi này không chỉ xâm phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của người khác mà còn tiềm ẩn nhiều hệ lụy pháp lý. Vậy lấn chiếm đất đai đi tù có đúng không? Quy định pháp luật mới nhất năm 2024 xử lý vấn đề này như thế nào?

>>> Xem thêm: Bạn có biết văn phòng công chứng nào nhận công chứng tại nhà, tiện lợi cho người bận rộn?

1. Lấn chiếm đất đai là gì?

Theo Điều 3 Luật Đất đai 2013, lấn chiếm đất đai được hiểu là hành vi tự ý sử dụng đất mà không được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc sử dụng đất của người khác khi không có sự đồng ý. Cụ thể gồm:

Lấn đất: Tự ý chuyển mốc giới, mở rộng diện tích vào phần đất liền kề.
Chiếm đất: Tự ý sử dụng đất không được giao, không được cho thuê.

2. Xử phạt hành chính đối với hành vi lấn chiếm đất đai

Theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 04/2022/NĐ-CP):

Mức phạt từ 2 triệu – 500 triệu đồng tùy loại đất, diện tích lấn chiếm.
Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu và trả lại đất đã lấn chiếm.
Trường hợp không chấp hành, Nhà nước có thể cưỡng chế thu hồi.

Như vậy, không phải trường hợp nào lấn chiếm đất đai đi tù mà thường trước tiên sẽ bị xử phạt hành chính.

>>> Xem thêm: Giải đáp: Có bắt buộc phải công chứng di chúc không?

3. Trường hợp lấn chiếm đất đai có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Người lấn chiếm đất có thể bị truy cứu hình sự khi hành vi đủ yếu tố cấu thành tội phạm theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017):

Tội vi phạm các quy định về sử dụng đất đai (Điều 228 BLHS 2015):
- Người nào lấn chiếm đất, sử dụng đất trái phép gây thiệt hại từ 500 triệu đồng trở lên, hoặc đã bị xử phạt hành chính mà còn tái phạm, có thể bị:
  - Phạt tiền từ 50 triệu – 500 triệu đồng,
  - Phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm,
  - Hoặc phạt tù từ 6 tháng – 3 năm.
Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản (Điều 178 BLHS 2015):
- Nếu trong quá trình lấn chiếm mà phá hoại tài sản, công trình trên đất có giá trị lớn thì cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Xem thêm: Tranh chấp lối đi chung: Pháp luật quy định và cách giải quyết

Như vậy, trong một số trường hợp nghiêm trọng, người vi phạm hoàn toàn có thể bị đi tù vì lấn chiếm đất đai.

>>> Xem thêm: Lấn chiếm đất đai – Xử phạt hành chính có đủ sức răn đe?

4. Cách xử lý khi phát hiện hành vi lấn chiếm đất

Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, khi phát hiện có hành vi lấn chiếm, người dân nên:

Thương lượng, hòa giải trực tiếp với người vi phạm.
Báo cáo UBND xã/phường để lập biên bản, yêu cầu xử lý hành chính.
Nếu không được giải quyết, có thể nộp đơn khởi kiện tranh chấp đất đai tại Tòa án.
Trong trường hợp gây thiệt hại nghiêm trọng, có thể tố giác hành vi vi phạm đến cơ quan công an để xem xét trách nhiệm hình sự.

>>> Xem thêm: Các trường hợp bắt buộc phải sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ

5. Kết luận

Không phải mọi trường hợp lấn chiếm đất đều bị xử lý hình sự, nhưng nếu hành vi gây hậu quả nghiêm trọng, tái phạm nhiều lần thì người vi phạm hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự và đi tù. Vì vậy, để tránh rủi ro, người dân cần nắm rõ quy định và kiên quyết xử lý khi phát hiện tình trạng lấn chiếm.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Xem thêm: Đăng ký mã vạch sản phẩm cần những hồ sơ và thủ tục gì?

Các bài viết liên quan:

>>> Tranh chấp đất đai có được bồi thường không? Mức bồi thường ra sao?

>>> Thủ tục góp vốn bằng nhà đất trong công ty TNHH như thế nào?

>>> Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết

>>> Phí công chứng tại nhà 0 đồng từ Văn phòng công chứng uy tín

>>> Văn phòng công chứng tư nhân là gì? Có gì khác công chứng nhà nước?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.