Tranh chấp đất cha mẹ để lại: cách giải quyết êm đẹp?

Trong thực tế, nhiều gia đình gặp phải tình trạng tranh chấp đất cha mẹ để lại, đặc biệt khi không có di chúc rõ ràng hoặc các con không thống nhất về việc phân chia tài sản. Đây là vấn đề nhạy cảm, dễ gây rạn nứt tình cảm gia đình nếu không được xử lý khéo léo. Vậy pháp luật quy định như thế nào và cách giải quyết nào giúp vừa đảm bảo quyền lợi hợp pháp, vừa giữ được sự hòa khí trong gia đình? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có làm việc ngoài giờ hành chính hay không?

1. Cơ sở pháp lý khi giải quyết tranh chấp đất cha mẹ để lại ⚖️

Pháp luật Việt Nam quy định rõ về quyền thừa kế đất đai và cách xử lý tranh chấp:

Bộ luật Dân sự 2015:
- Điều 609: Cá nhân có quyền để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật.
- Điều 650: Trường hợp không có di chúc, di sản được chia theo pháp luật.
- Điều 651: Người thừa kế theo pháp luật bao gồm hàng thừa kế thứ nhất (vợ/chồng, cha mẹ, con ruột, con nuôi).
Luật Đất đai 2013 – Điều 166: Người sử dụng đất có quyền chuyển quyền sử dụng đất của mình thông qua thừa kế.

👉 Như vậy, khi cha mẹ qua đời, phần đất để lại sẽ được chia thừa kế theo di chúc (nếu có) hoặc theo pháp luật.

2. Nguyên nhân thường dẫn đến tranh chấp đất cha mẹ để lại 📌

Không có di chúc hợp pháp, các con không thống nhất được cách chia.
Có di chúc nhưng bị cho là không hợp lệ (không công chứng, bị giả mạo, viết tay không rõ ràng).
Một số người chiếm giữ toàn bộ đất, không chia cho những người khác trong hàng thừa kế.
Đất để lại chưa có sổ đỏ hoặc đang đứng tên người đã mất, gây khó khăn khi sang tên.

>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng lấy ngay tại văn phòng công chứng Hà Nội

3. Cách giải quyết tranh chấp đất cha mẹ để lại

3.1. Hòa giải trong gia đình 🤝

Cách tốt nhất để giữ hòa khí là các anh chị em ngồi lại với nhau, bàn bạc phân chia tài sản hợp lý. Có thể chia bằng hiện vật (đất, nhà) hoặc chia bằng giá trị tương ứng.

3.2. Hòa giải tại UBND xã/phường 🏢

Nếu gia đình không thống nhất, một trong các bên có quyền gửi đơn đến UBND xã nơi có đất để yêu cầu hòa giải theo Điều 202 Luật Đất đai 2013.

Xem thêm: Hướng dẫn hòa giải tranh chấp đất đai tại cơ sở: Các bước chi tiết

3.3. Khởi kiện tại Tòa án nhân dân ⚖️

Nếu hòa giải không thành, các bên có thể khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp huyện để yêu cầu chia thừa kế quyền sử dụng đất. Tòa sẽ căn cứ vào:

Di chúc (nếu có).
Hàng thừa kế theo pháp luật.
Công sức đóng góp, hoàn cảnh từng người.

4. Ví dụ minh họa thực tế 📖

Gia đình ông A tại Hà Nội có 4 người con. Ông bà mất đột ngột, không để lại di chúc. Người con cả đứng ra quản lý toàn bộ mảnh đất 300m² và từ chối chia cho các em. Ba người con còn lại làm đơn gửi UBND phường nhưng hòa giải không thành. Sau đó, vụ việc được đưa ra Tòa án.

👉 Kết quả: Tòa tuyên chia đất thành 4 phần bằng nhau cho các con theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015, đồng thời yêu cầu cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho từng người.

>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ trọn gói, uy tín, cam kết không phát sinh chi phí bất hợp lý

5. Lời khuyên để giải quyết tranh chấp đất cha mẹ để lại êm đẹp 🌟

Nên lập di chúc hợp pháp khi cha mẹ còn sống để tránh tranh chấp.
Khi phát sinh tranh chấp, ưu tiên hòa giải trong gia đình để giữ hòa khí.
Nếu phải ra Tòa, nên thuê luật sư tranh chấp đất đai để được tư vấn, bảo vệ quyền lợi và rút ngắn thời gian giải quyết.
Lưu giữ đầy đủ giấy tờ liên quan đến quyền sử dụng đất để làm chứng cứ khi cần.

Xem thêm:

>>> Người bị lấn chiếm đất đai có quyền khởi kiện ra Tòa án hay không?

>>> Tranh chấp đất đai có được bồi thường không? Mức bồi thường ra sao?

>>> Xử lý hồ sơ xin cấp phép xây dựng bị từ chối: Giải pháp cho chủ đầu tư

Kết luận 📝

Tranh chấp đất cha mẹ để lại là một dạng tranh chấp đất đai khá phổ biến và nhạy cảm. Nếu không được xử lý khéo léo, nó có thể phá vỡ tình cảm anh em, họ hàng. Do đó, giải pháp tối ưu là hòa giải trên tinh thần đoàn kết, tôn trọng lẫn nhau. Trong trường hợp không thể tự thỏa thuận, người dân cần nắm rõ quy định pháp luật, tiến hành đúng trình tự và có sự hỗ trợ của luật sư để vừa bảo vệ quyền lợi hợp pháp, vừa duy trì sự yên ấm trong gia đình.

Xem thêm: Danh sách văn phòng công chứng tại quận Hoàn Kiếm

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.