Công chứng khai nhận di sản tài sản chung vợ chồng đã ly hôn
Trong thực tế giải quyết thừa kế, không ít trường hợp vợ chồng đã ly hôn nhưng vẫn còn tài sản chung chưa chia. Khi một bên qua đời, việc xác định di sản sau ly hôn để công chứng khai nhận di sản thường gây nhiều tranh luận, đặc biệt khi hồ sơ cũ thất lạc hoặc các bên không thống nhất nguồn gốc tài sản. Để tránh rủi ro pháp lý và đảm bảo văn bản khai nhận có hiệu lực, người thừa kế cần nắm rõ quy định về tài sản chung sau ly hôn, trình tự công chứng và cách xử lý tranh chấp phát sinh. Bài viết dưới đây cung cấp phân tích chi tiết và hướng dẫn thực tế theo pháp luật hiện hành.
1. Căn cứ pháp lý về tài sản chung vợ chồng sau ly hôn
Theo “Điều 59 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014”, tài sản chung vợ chồng sẽ được chia khi ly hôn; nếu không yêu cầu tòa án giải quyết thì phần tài sản đó vẫn thuộc đồng sở hữu chung theo phần của hai bên.
Khi một bên đã ly hôn nhưng qua đời trước khi phân chia tài sản, phần sở hữu của người chết trong khối tài sản chung trở thành di sản theo quy định tại “Điều 612 Bộ luật Dân sự 2015”.
Như vậy:
Tài sản chung chưa chia không mặc nhiên thuộc về người còn sống sau ly hôn.
Người chết chỉ để lại phần giá trị tài sản thuộc quyền sở hữu của họ.
Phần còn lại thuộc về người vợ/chồng cũ với tư cách đồng sở hữu.
Công chứng viên vì vậy phải xác định tỉ lệ sở hữu trước khi cho phép lập văn bản khai nhận di sản.
Vì họ là đồng sở hữu, việc họ yêu cầu tách phần tài sản của mình là hợp lý.
Giải pháp:
Thương lượng lập văn bản xác định phần quyền sở hữu riêng;
Hoặc khởi kiện yêu cầu tòa án phân chia tài sản sau ly hôn theo “Điều 59 Luật HNGĐ 2014”.
Ngay cả khi không ký vào văn bản khai nhận, họ không có quyền đối với phần di sản của người chết.
>>> Xem thêm: Bản di chúc viết tay nhưng có người phản đối, công chứng thừa kế xử lý thế nào?
4.2. Tài sản đang tranh chấp
Văn phòng công chứng phải từ chối theo “Điều 8 Luật Công chứng 2014”.
Giải quyết: khởi kiện tranh chấp thừa kế/phân chia tài sản chung.
4.3. Không còn bản án ly hôn hoặc mất hồ sơ
Cần xin trích lục hồ sơ ly hôn tại tòa án đã giải quyết theo “Luật Lưu trữ 2011”.
Nếu không lấy được, công chứng viên có thể yêu cầu xác minh cư trú hoặc lời khai nhân chứng để xác lập tình trạng hôn nhân quá khứ.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn pháp lý cho người nước ngoài muốn làmCông chứng di chúc tại Việt Nam
5. Lưu ý quan trọng để tránh bị từ chối công chứng
Hồ sơ phải xác định chính xác tình trạng tài sản tại thời điểm ly hôn.
Phải xác định được tỉ lệ sở hữu của người chết.
Người vợ/chồng cũ không phải người thừa kế, chỉ là người đồng sở hữu.
Người thừa kế nên chuẩn bị các chứng cứ về công sức đóng góp để tránh chia đôi theo mặc định.
Kết luận
Việc công chứng khai nhận di sản trong trường hợp tài sản chung vợ chồng chưa chia sau ly hôn đòi hỏi người thừa kế phải hiểu rõ bản chất pháp lý của di sản sau ly hôn. Nắm chắc căn cứ pháp luật, chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và xác định đúng phần sở hữu sẽ giúp thủ tục diễn ra nhanh chóng, tránh tranh chấp kéo dài. Nếu tài sản có yếu tố phức tạp, người thừa kế nên tham khảo ý kiến luật sư để đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
