Công chứng hợp đồng xe ô tô người dưới 18 tuổi được không?
Trong thực tế, nhiều phụ huynh hoặc người giám hộ muốn mua xe ô tô và đứng tên con dưới 18 tuổi để làm tài sản riêng hoặc phục vụ mục đích học tập, sinh hoạt. Tuy nhiên, khi tiến hành công chứng hợp đồng mua bán xe, không ít người băn khoăn liệu việc công chứng hợp đồng xe cho người chưa đủ 18 tuổi có hợp pháp hay không và có tiềm ẩn rủi ro khi công chứng hợp đồng mua bán xe. Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết vấn đề này dựa trên quy định pháp luật mới nhất năm 2025.
1. Căn cứ pháp lý về công chứng hợp đồng mua bán xe cho người dưới 18 tuổi
Việc công chứng hợp đồng mua bán xe được quy định tại:
Luật Công chứng 2014, sửa đổi, bổ sung năm 2023.
Bộ luật Dân sự 2015 (Điều 20 đến Điều 22) quy định về năng lực hành vi dân sự của cá nhân.
Luật Giao thông đường bộ 2008 (Điều 58) quy định về quyền sở hữu và sử dụng phương tiện cơ giới.
Thông tư 24/2023/TT-BCA quy định về đăng ký xe cơ giới.
Theo Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015, người từ đủ 6 tuổi đến dưới 18 tuổi khi xác lập, thực hiện giao dịch dân sự phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý, trừ giao dịch phục vụ nhu cầu sinh hoạt hàng ngày phù hợp với lứa tuổi. Do đó, người dưới 18 tuổi không có đầy đủ năng lực hành vi dân sự để tự mình ký hợp đồng mua bán xe, đặc biệt là xe ô tô – tài sản có giá trị lớn.
2. Quy định về chủ thể khi công chứng hợp đồng mua bán xe
Căn cứ Điều 40 Luật Công chứng 2014, hồ sơ công chứng hợp đồng mua bán xe phải thể hiện chủ thể có năng lực hành vi dân sự đầy đủ. Công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu nhận thấy bên ký hợp đồng không đáp ứng điều kiện này.
Như vậy, trong trường hợp người mua hoặc người bán xe chưa đủ 18 tuổi, việc công chứng chỉ được thực hiện hợp pháp nếu:
Có người đại diện hợp pháp (cha mẹ hoặc người giám hộ) cùng ký kết trong hợp đồng.
Hợp đồng nêu rõ phần quyền và nghĩa vụ thuộc về người chưa thành niên, có sự giám sát, đồng ý của người đại diện.
Nếu không có sự tham gia của người đại diện, hợp đồng công chứng có thể bị tuyên vô hiệu theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015 do vi phạm điều kiện về chủ thể.
3. Rủi ro khi công chứng hợp đồng mua bán xe cho người dưới 18 tuổi
Các rủi ro khi công chứng hợp đồng mua bán xe trong trường hợp người dưới 18 tuổi đứng tên bao gồm:
Thứ nhất, hợp đồng có thể bị vô hiệu: Nếu công chứng viên không phát hiện người mua chưa đủ 18 tuổi, hợp đồng vẫn được ký nhưng có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu do người giao kết không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
Thứ hai, phát sinh tranh chấp khi đăng ký xe: Theo Điều 9 Thông tư 24/2023/TT-BCA, người đăng ký xe phải là chủ sở hữu hợp pháp và có đầy đủ năng lực pháp luật dân sự. Trong trường hợp người dưới 18 tuổi đứng tên, cơ quan đăng ký xe có thể từ chối cấp giấy đăng ký xe nếu không có người đại diện hợp pháp.
Thứ ba, khó khăn khi xử lý tài sản hoặc vay vốn: Xe đứng tên người chưa thành niên không thể dùng để thế chấp hoặc chuyển nhượng nếu không có sự đồng ý của người đại diện. Điều này ảnh hưởng đến quyền lợi và giá trị sử dụng của tài sản.
Ví dụ thực tế: Anh Nam muốn mua một chiếc ô tô đứng tên con trai 16 tuổi. Khi đến công chứng, công chứng viên yêu cầu anh phải là người ký thay với tư cách đại diện hợp pháp, đồng thời ghi rõ trong hợp đồng “người mua là ông Nam, đại diện cho con là Nguyễn Văn B”. Nếu anh Nam để con tự ký, hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu.
4. Hướng dẫn công chứng hợp đồng xe hợp pháp cho người chưa đủ 18 tuổi
Để đảm bảo tính pháp lý khi mua xe cho người dưới 18 tuổi, cần tuân thủ các bước sau:
Người đại diện hợp pháp (cha/mẹ) đứng tên hoặc cùng ký trong hợp đồng mua bán xe.
Hợp đồng công chứng phải thể hiện rõ nội dung: “Bên mua là ông/bà …, đại diện theo pháp luật cho con là …, sinh ngày…”.
Nộp kèm giấy tờ chứng minh quan hệ đại diện như Giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, CMND/CCCD.
Khi đăng ký xe tại cơ quan công an, hồ sơ cũng cần nộp bản sao hợp đồng công chứng và giấy tờ chứng minh quan hệ đại diện.
Nếu người mua đã đủ 15 tuổi và có tài sản riêng hợp pháp, có thể được đứng tên xe nhưng phải có văn bản đồng ý của người đại diện kèm công chứng.
Việc công chứng hợp đồng xe ô tô cho người dưới 18 tuổichỉ hợp pháp khi có người đại diện theo pháp luật tham gia và đồng ý bằng văn bản trong hợp đồng. Nếu không đáp ứng điều kiện này, hợp đồng sẽ không có hiệu lực pháp lý và tiềm ẩn rủi ro khi công chứng hợp đồng mua bán xe.
Chuẩn bị đầy đủ giấy tờ chứng minh năng lực và mối quan hệ đại diện.
Thực hiện công chứng tại văn phòng công chứng uy tín, nơi công chứng viên có kinh nghiệm trong lĩnh vực hợp đồng mua bán xe.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
